“Onze medewerkers zijn niet zo creatief”, “de manager geeft geen ruimte om tot nieuwe ideeën te mogen komen”, “we hebben dit al vaker geprobeerd en het werkt niet.” Het zijn allemaal uitspraken waarachter een beperkende mindset schuilgaat en betreffen allemaal het onderwerp vernieuwing of creativiteit. Hoe kun je nu creativiteit aanwakkeren als de eigen mindset weinig creativiteit uitstraalt? Tijd om hier meer inzicht over te krijgen en erachter te komen hoe je invloed kan uitoefenen richting een creatieve mindset van anderen en misschien zelfs wel eerst bij jezelf.
Wat is een beperkende mindset?
Je kan pas iets doordacht veranderen als je er eerst bewust van bent. Vaak zijn de uitspraken die we doen bepaald door onze beperkte overtuigingen en patronen die we van huis uit hebben meegekregen of door de jaren heen gevormd zijn door eigen ervaringen. Wanneer je echt wilt innoveren, gaat het over bewustwording van deze maskers of beschermingstechnieken die zich vaak uiten in beperkende uitspraken en gedragingen.
Je kan hierachter komen door bewust een intentie te zetten op het signaleren van dergelijke uitspraken en deze vervolgens te erkennen. Pas als je er eerlijk tegen aan durft te kijken, kan je kiezen voor een andere mindset. Door het stoppen met uitspraken en gedragingen met een beperkende mindset, ben je meteen al het patroon aan het doorbreken.
Wat zijn de kenmerken van een creatieve mindset?
Als je eenmaal gekozen hebt je gedrag te veranderen door je beperkende mindset niet meer de overhand te laten hebben, kun je kiezen voor een alternatieve mindset: de creatieve mindset. Deze is nieuwsgierig, onderzoekend en staat open voor de ongebaande paden. Het vergt dus ook een dosis lef en moed omdat je uit je comfortzone treedt. Je laat los wat je al weet en stelt je open voor alternatieve routes.
Een creatieve mindset kun je ontwikkelen door gewoon veel te experimenteren, tot actie over te gaan en te blijven herhalen zonder in oude patronen terug te vallen. Vergeet niet dat je als kind waarschijnlijk niet anders deed. De verwondering die je kon opbrengen omdat je nog heel veel niet wist, waren die kleine uitvindingen en ontdekkingen niet de meest motiverende en enthousiasmerende momenten? Hoe kun je dit euforische gevoel weer terughalen? Hier een paar tips hoe je de creatieve mindset weer kunt ontwikkelen:
Tip 1: Creëer ruimte
Dit doe je door jezelf toe te staan het nog even niet te weten. Niet op alles een oplossing of een mening te hoeven hebben en dingen gewoon te laten zijn. Je hoeft niet altijd zekerheid te hebben over alles. In een veranderende wereld kan dat ook niet. Dus sta jezelf de ruimte toe van het niet-weten en de druk valt opeens weg. Je creëert ruimte om nieuwe inzichten toe te laten.
Tip 2: Ontfocus
Het zijn vaak de to do lijstjes, de controledrang en de schaarste van tijdbeleving die ervoor zorgen dat je in een tunnelvisie terecht komt. Te veel focus triggert een overleefstand waarin je de mooie kansen om je heen niet kunt ontvangen of zien. Door weer meer van overleven naar beleven te gaan, wordt je wereld weer groter met tal van mogelijkheden.
Tip 3: Motiveer jezelf
Laat het speelse kind in jezelf weer los! Durf weer af en toe die kleine meid of jongen te zijn die heel veel niet wist en alles het liefst zelf wil ondervinden. Zo stimuleer je je eigen enthousiasme. Maak het een ontdekkingsreis, waarin je weer nieuwe dingen te weten komt. Met alles wat je nieuw meemaakt ben je weer een ervaring rijker. Wetende dat het altijd ergens iets brengt, indirect of direct, geef jezelf het vertrouwen dat het je ook na je kindertijd gebracht heeft waar je staat. Durf in de modder te spelen, durf door de plassen te rennen, dat zijn nou juist die leuke momenten.
Tip 4: Begin met kleine stappen
Elke patroondoorbraak, hoe groot of klein ook, is er eentje. Deze is van grote waarde want hier zit automatisch een mate van vernieuwing in. Erken dat het ontwikkelen van een creatieve mindset een proces is, dit is niet van de ene op de andere dag veranderd. Het helpt om (met terugwerkende kracht) een roadmap te maken en zo te reflecteren op wat alle stappen geweest zijn. Het is namelijk zo zonde dat de kleine stappen die juist zo belangrijk zijn, vaak niet gezien worden of erkend. Als je ambities groot zijn, maak het voor jezelf leuk en knip ze op naar kleinere haalbare actiestappen die je morgen in de praktijk kan toepassen. Een paar voorbeelden:
- Challenge je eigen gedachte alvorens je een antwoord geeft
- Bekijk het eens vanuit een ander perspectief, wat zou de tegenhanger van jouw initiële reactie zijn?
- Stel meer vragen, maak ze waarderend en onderzoekend
- Zeg eens vaker: ik weet het niet
Iedereen kan dus een creatieve mindset ontwikkelen. Het is niet een identificatie van iemand als persoon, maar een status van hoe je brein ergens tegen aan kijkt. Als je dit weet, dan kun je er actief mee aan de slag gaan. Zowel voor jezelf (waar het toch vaak begint) als voor je teamleden. Reflecteer geregeld op de veranderingen van mindset, zo krijgen teamleden het gevoel dat het van belang is en is er ruimte om de creatieve mindset te ontwikkelen.
