Als je het woord SCAMPER hoort, associeer je er wellicht van alles bij. Dat het een creativiteitstechniek is, had je mogelijk niet direct geraden. De grondlegger van de SCAMPER methode, Bob Eberle, beschreef deze techniek in de jaren ’70 in zijn boek Games for Imagination Development. De door hem bedachte techniek baseerde hij weer op de kennis van brainstormexpert Alex Osborn. De SCAMPER methode is vooral bij productontwikkeling en het bedenken van oplossingen erg geschikt.
Wat is de SCAMPER methode?
Allereerst vraagt het woord op zichzelf om een uitleg. De SCAMPER methode is een acroniem waarbij elke letter staat voor een woord/begrip. Deze begrippen vormen een structuur die de basis creëert om out of the box te denken. De techniek activeert het laterale denken en dat maakt je creatiever. Productontwikkeling en doorontwikkeling van producten zijn het uitgangspunt van de techniek. Niet alle ideeën die je met de SCAMPER methode genereert hoeven direct uitvoerbaar te zijn. Wellicht herken je dit gedachtegoed uit Design Thinking en Liberating Structures, waar de techniek ook wordt toegepast.
De 7 begrippen waar SCAMPER aan refereert zijn als het ware zeven perspectieven waardoor je een vraagstuk vanuit zeven lenzen bekijkt. Daarom is het zo relevant bij het herkennen van daadwerkelijke behoeftes, problemen en uitdagingen. Door verschillende perspectieven te koppelen aan de uitdaging die op tafel ligt, verrijk je de opties en vind je vaak een betere weg naar een oplossing.
De 7 letters staan voor:
- S = Substitute
- C = Combine
- A = Adapt
- M = Modify
- P = Put
- E = Eliminate
- R = Reverse
Elke begrip kenmerkt zich door een context van bijbehorende vragen die je vanuit het desbetreffende perspectief stelt.
De 7 lenzen van de SCAMPER methode toegepast
Bij het houden van een brainstorm kun je de 7 perspectieven goed achter elkaar toepassen. Opmerkelijk is dat het op papier een lineair stappenplan lijkt. We adviseren dan ook deze niet lineair te behandelen en jezelf altijd af te vragen wat een vorige stap over de volgende zegt en vice versa. Zo blijf je itereren op de 7 perspectieven.
1. Substitute
Dit perspectief richt zich op het substitueren (vervangen) van onderdelen en mensen bij de ontwikkeling van het product, idee of oplossing. Vragen die hiermee gepaard gaan:
- Wat kan er vervangen worden?
- Wat komt er dan vrij om te gebruiken?
- Wie kan dan in plaats van de huidige groep betrokken worden?
- Welke onderdelen kunnen we vervangen?
- Welke materialen kunnen we in plaats daarvan gebruiken?
- Welke processtappen komen hiervoor terug?
2. Combine
Deze lens richt zich op het mengen van andere extra functies, features, onderdelen en de integraliteit van de totale functie van het product. Hierdoor kunnen gecombineerde producten tot stand komen, zoals de combinatie van mobiele telefoon en camera ooit ontstaan is. Relevante vragen in deze fase:
- Welke functies kunnen worden samengevoegd?
- Hoe kun je afzonderlijke functies verbinden?
- Wat kan samensmelten?
- Welke processtappen kunnen samengevoegd worden?
- Welke synergievoordelen kunnen er ontstaan?
3. Adapt
De lens van adapt kijkt naar het aanpassingsvermogen van producten, onderdelen, mensen en processen. Je verandert de functie van het product om nieuwe oplossingen te creëren. Bijbehorende vragen:
- Welke onderdelen kunnen we veranderen?
- Welke nieuwe ideeën ontstaan hieruit?
- Kun je iets vergelijkbaars toepassen?
- Zijn er vergelijkbare dingen die we kunnen leren uit het verleden?
- Hoe kunnen we het bestaande proces vernieuwen?
- Zijn er eigenschappen die we kunnen aanpassen
4. Modify
Deze lens richt zich op het modificeren van producten, onderdelen, mensen en processen. Je kijkt met een perspectief van wat je kan wijzigen, uitvergroten of minimaliseren. Het helpt hierbij als je gaat overdrijven in je vraagstellingen.
Voorbeeldvragen:
- Welke wijziging kun je maken?
- Kunnen we de vorm veranderen?
- Hoe kun je de betekenis veranderen?
- Wat kan je vermeerderen of vergroten?
- Wat kan je verminderen of verkleinen?
- Wat zou een modernisering mogen ondergaan?
- Kunnen we de kleur of vorm groots/klein veranderen?
5. Put
Put richt zich op het anders toepassen van het product, probleem of uitdaging. Je gaat actief op zoek naar een andere gebruikswijze, andere mogelijkheden om het te gebruiken en je herdefinieert het gebruik. Vragen die je helpen hierbij:
- Waar kan je het nog meer voor gebruiken?
- Als je het verandert, waar zou je het dan nog meer voor kunnen gebruiken?
- Hoe zou een andere doelgroep het gebruiken?
- Hoe kunnen we het hergebruiken?
- Wie in het bedrijf kunnen het nog meer gebruiken?
6. Eliminate
De lens van Eliminate kijkt naar de onderdelen uit het proces die geëlimineerd kunnen worden om de dienst of het product te verbeteren. De kern is hier eenvoud; vereenvoudig zoveel als mogelijk, reduceer tot de kernfunctie en verwijder onnodige functies of elementen.
Jouw vragen:
- Welke componenten kunnen we weglaten?
- Welk deel zou dan blijven werken?
- Hoe kunnen we effort verminderen?
- Hoe kunnen we tijd besparen?
- Hoe kunnen we de outcome verhogen en input verkleinen?
7. Reverse
De laatste en 7e lens richt zich op het herschikken van het product, zodat je opnieuw kan ordenen en samenstellen. De vragen richten zich op omkeren:
- Wat kan je omwisselen?
- Wat kan je herordenen?
- Welke andere patronen werken?
- Kunnen we het proces omkeren?
- Wat gebeurt er als we onderdelen van het product omkeren bij de uitvoer?
Aan de slag met de SCAMPER Methode
Dat waren ze dan! Zeven lenzen om perspectief op je vraagstuk, probleem, uitdaging of product te brengen. Zoals je hebt gezien is het een vrij eenvoudige en direct toepasbare manier om creatief denken en probleemoplossingen aan te wakkeren. Nu gewoon nog doen, veel plezier!
