Verhalen vertellen is een middel om een informatie, ervaring of overtuiging over te brengen aan anderen. Constant gaan vele verhalen in de rondte, van onschuldige verhalen over het afgelopen weekend tot aan speeches voor een groot publiek en lezingen om kennis te verspreiden. Het is enkel een kunst om daadwerkelijk goede verhalen te vertellen. Wat maakt een verhaal dan goed? Hoe zorg je ervoor je luisteraars geboeid blijven door jouw verhaal, zodat ze dit begrijpen, erkennen en eventueel zelf doorvertellen?
Wat is een verhaal?
Een verhaal is een beschrijving van een bepaalde gebeurtenis. Het gaat om het overbrengen van een specifieke ervaring en de impact die het heeft gemaakt. Verhalen lopen uiteen van korte omschrijvende verhalen tijdens de koffiepauze over het afgelopen of aankomende weekend tot invloedrijke speeches om mensen te overtuigen, zoals de “I have a dream”-speech van Martin Luther King.
Verhalen worden gebruikt om anderen te informeren, inspireren, motiveren en overtuigen. Storytelling is een effectieve manier om je boodschap meer impact te geven door de elementen van een goed verhaal te gebruiken. Het aanspreken van de verbeelding van je publiek zorgt ervoor dat verhalen langer in het geheugen blijven hangen en meer indruk maken. Een verhaal brengt altijd een duidelijke boodschap over en bevat een begin, midden en slot. Ook bevat een verhaal vaak meerdere personages die een bepaalde rol spelen.
Waaraan voldoet een goed verhaal?
Een goed verhaal kent verschillende belangrijke elementen die altijd terugkomen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen hoe het verhaal in elkaar zit (de structuur) en wat er in het verhaal zit (de inhoud).
De structuur van een verhaal:
Allereerst is het raadzaam om vooraf te bepalen hoe je het verhaal gaat vertellen. Je wilt informatie overbrengen aan je publiek. Het is daarom belangrijk om te focussen op de manier waarop je het verhaal vertelt en wat je doel is. Is je verhaal bedoeld om anderen te informeren, overtuigen of motiveren? Op basis hiervan kun je de insteek van je verhaal in kaart brengen en de nodige structuur volgen.
Om de structuur van je verhaal te verstevigen, is het aan te raden om een praktische voorbereiding te treffen. Neem hier ook echt de tijd voor. Oefen je verhaal voor een kleiner publiek en maak het verhaal vertrouwd en eigen. Het komt namelijk minder professioneel over als je een verhaal niet logisch of teveel vanuit alleen je eigen overtuiging vertelt. Besteed bovendien aandacht aan het duidelijk presenteren van je verhaal, hierdoor wordt een boodschap beter onthouden. Houd ook de volgorde boeiend en chronologisch. Zo voorkom je dat de luisteraar de draad kwijtraakt en je boodschap wel overkomt zoals deze bedoeld was.
Ook interessant: hoe word je goed in presenteren? Met leuke handige tips.
De inhoud van een verhaal:
Tevens is de inhoud van je verhaal van belang. Een goed verhaal is afgestemd op de luisteraar, zodat je je doelgroep beter aan je verhaal kunt binden. Daarnaast kent het duidelijk omschreven personages, zo is duidelijk wie de hoofdpersoon is, welke bijrollen er zijn en hoe die zijn ingevuld. Eventueel is er een tegenstander die voor extra uitdaging zorgt.
Bij het schrijven van een verhaal is het essentieel om je personages bewust te kiezen. Zorg dat elk personage een duidelijk doel en een persoonlijkheid heeft, zodat ze relevant blijven voor het verhaal. Er kan mogelijk verwarring ontstaan wanneer je te veel of overbodige personages hebt, dus houd het aantal beperkt tot wat nodig is om je inhoud te versterken.
Creëer ook een duidelijk en centraal thema, zoals liefde, avontuur of een moreel vraagstuk. Dit geeft richting aan je verhaal en zorgt ervoor dat alle gebeurtenissen en ontwikkelingen logisch samenhangen. De belangrijkste gebeurtenissen in het verhaal horen bij het thema en bouwen een spanningsboog op. Je werkt toe naar een duidelijke climax, het hoogtepunt waar de spanning piekt en de conflicten worden opgelost. Dit is het moment waar de luisteraar naar uitkijkt en dat de kern vormt van je verhaal.
Een ander onderdeel van een goed verhaal is het oproepen van emoties. Dit kun je doen door gedetailleerd te vertellen en de zintuigen daarmee te prikkelen, zodat je een bepaald gevoel opwekt. Bijvoorbeeld: “De kale, oudere man zat te wachten op zijn ijskoude, vers getapte biertje, terwijl hij op het terras zat en de eerste lentestralen op zijn nog bleke winterachtige wangen voelde.” Dit geeft een betere verbeelding en roept meer emotie op dan: “De man bestelt bier en wacht daarop.”
Door een herkenbare situatie te schetsen en daarmee in te spelen op emoties, vergroot je de kans dat iemand straks een lekker biertje bestelt voor op het terras. Je luisteraars kennen het gevoel en willen ditzelfde opnieuw beleven.
Tips voor het maken van een verhaal
Hier volgen een aantal tips en vragen die je jezelf kunt stellen bij het schrijven van een verhaal.
- Zorg eerst voor een relevant onderwerp voor de doelgroep. Wat is een accurate en pakkende kern?
- Begin met een introductie van het onderwerp: waarom is het een relevant verhaal?
- Schets een herkenbare situatie. Waar speelt het verhaal zich af en wat is de gebeurtenis?
- Zorg voor duidelijke personages. Wie spelen een rol in het verhaal en wat is hun rol?
- Omschrijf een situatie waarin een obstakel is overwonnen; welke lastige situatie heeft plaatsgevonden?
- Integreer een leermoment; welke inzichten zijn verkregen na deze gebeurtenis? Hoe kun je anderen motiveren of inspireren?
In het kort
In dit blog hebben we beschreven wat een goed verhaal is. Zo heeft een verhaal een duidelijke structuur en pakkende inhoud die aansluiten bij het publiek. Een verhaal bevat relevante personages en een centraal thema die de gebeurtenissen en ontwikkelingen met elkaar verbindt. Door emoties op te roepen en realistische details te gebruiken, maak je je verhaal krachtiger en gedenkwaardiger. Dankzij een goede voorbereiding en een heldere opbouw zorg je ervoor dat je boodschap effectief wordt overgebracht en je publiek geboeid blijft. Waarover gaat jouw volgende verhaal?