Een vrolijk meisje. Ze speelt in het felgroene gras met op de achtergrond een helderblauwe lucht en een stralende zon. Ze heeft een ballon in haar hand en huppelt ermee heen en weer. Haar aandacht gaat uit naar een vlindertje en ze gaat er langzaam op af. Haar jurkje zwiert in de wind, de vlinder komt op haar diadeem zitten en ze plukt een bloem. Ze ruikt eraan en glimlacht. Het pimpelmeesje zegt ze vrolijk gedag. Ze zingt een liedje dat in haar opkomt en draait pirouettes, de hele omgeving gaat in haar op. Tevreden gaat ze liggen in het gras en kijkt naar de lucht. In de wolken die voorbij komen ziet ze vormen en gedaantes en ze bedenkt er mooie verhalen bij.
Dit speelse verhaal en de creativiteit van dit meisje staat symbool voor ons creatieve brein. Een speelse, vrije, emotionele toestand die niet uitgeput raakt. Hier zitten geen beperkingen, louter mogelijkheden. In de verbinding met alles en iedereen om het meisje heen, zie je ook ons creatieve brein terug. Het staat open voor prikkels en anticipeert daar op, het creëert zonder vooringenomen plan. Het is in staat om verbindingen van onze ervaringen met onze werkelijkheid te leggen en daarmee gepaard de moed hebben om nieuwe, uitdagende dingen te creëren.
Stromingen over het creatieve brein
Als je je gaat verdiepen in het creatieve brein, kom je er al snel achter dat er allerlei verschillende stromingen over te vinden zijn. Sommigen worden inmiddels alweer onderuit gehaald, anderen zijn nog steeds niet wetenschappelijk bewezen. Eén van de foutieve aannames is dat creativiteit te maken heeft met een hoge aangeboren intelligentie. Creativiteit is namelijk een vermogen waar we allemaal mee geboren worden en welke we ook verder kunnen ontwikkelen door er aandacht aan te geven. Creatief denken kun je verder doorontwikkelen.
De National Academy of Sciences heeft een recent onderzoek gepubliceerd. Deze stelt dat creatieve mensen hogere verbonden neuronale structuren hebben dan minder creatieve mensen. Dit betekent dat de aanname dat creativiteit uitsluitend over de rechterhersenhelft gaan, feitelijk ontkracht wordt. Hierbij wordt gesteld dat een persoon die nieuwe, originele ideeën laat ontstaan, een symfonie van grote interacties in beide hersenhelften bezit.
Een wendbare geest kan tegen onzekerheid en introspecteert
Personen van wie de mentale focus flexibel is staan altijd open voor vaagheid en onzekerheid. In tegenstelling tot meer starre geesten (fixed mindset) zijn zij in staat om tegenstrijdige feiten te aanvaarden. Creatieve geesten ontlenen hier hun passie voor uitdaging aan en gaan met meer experimentele houding op zoek naar verklaringen. Doordat de wendbare geest onzekerheid als norm hanteert, is er per definitie al geen continue weerstand hiertegen. Dit maakt een fundamentele open houding mogelijk. Een open houding bevordert een ander kenmerk; creatieve geesten hebben een vermogen tot introspectie. Zij hebben een veel dieper zelfbewustzijn en weten hoe zij hun sterke kanten kunnen combineren met hun valkuilen. Zij zijn dus goed in staat om hun eigen beperkingen of tekortkomingen te herkennen en te erkennen. Dit zorgt op zijn beurt voor een goede geestelijke fitheid (veerkracht).
Kenmerken van mensen met een creatief brein:
- Er is een groot verlangen om te blijven leren. Ze staan open voor feedback en willen nieuwe dingen ontdekken om vervolgens aan de wereld te tonen
- Ze begrijpen beter hoe ze hun emoties moeten ontleden en daarmee zijn ze bewuster van hun innerlijke behoeften
- Er is vaak een ethisch en moreel aspect, vaak hebben ze nobele waarden
- Ze kunnen omgaan met chaos, wat hen inspireert om tot nieuwe ontdekkingen te komen
- Ze zijn speels, onrustig en soms wat rebels om datgene wat bepaald is te challengen
- Ze kunnen vaak van de meest fundamentele dingen genieten, de kleine geneugten zijn voor hen beter zichtbaar
- Ze durven risico’s te nemen, vrijmoedig te zijn en komen in actie om het idee te toetsen in de werkelijkheid
- Ze hebben een vermogen om te dagdromen, na te denken of de geest te laten dwalen
En de grote uitdaging? Leren om de continue stroom van gedachten, ideeën en emoties onder controle te houden. De complexiteit ervan ontstaat namelijk doordat er zoveel perspectieven in 1 brein leven. Met begeleiding en een duidelijke structuur met kaders geven kan hierbij helpen, zo weet het creatieve brein waarbinnen het bereik mag liggen. In ons blog over het begeleiden van een creatief proces gaan we dieper in hoe dit in z’n werk gaat.
