Je hebt een idee in je hoofd, je ziet het helemaal voor je. Dit is dus dat ‘Eureka!’- gevoel. Je hebt een gat in de market hebt gevonden! Wat nu nog rust is dit idee omzetten naar een implementeerbare innovatie. Helaas is dit niet altijd even makkelijk, want de ideeën in ons hoofd zijn niet altijd direct praktisch uitvoerbaar. Hoe zet je dit idee om naar iets wat je kunt uitproberen? Het maken van een prototype is daar de oplossing voor. In dit blog gaan we dieper in op wat een prototype is, welke verschillende manieren van prototyping er zijn en wanneer je deze inzet. Zo weet je straks hoe ook jij kan prototypen.
Wat is prototyping?
Prototyping wordt vaak toegepast in innovatieprojecten als manier om visuele ideeën te realiseren. Een prototype is een low cost representatie van een bepaald idee. Na het genereren van uitvoerbare ideeën tijdens bijvoorbeeld een brainstorm, Lightning Decision Jam of Liberating Structures werkvorm, is het van belang om deze eerst te visualiseren met bijvoorbeeld een storyboard en low-fi te bouwen, voordat het eindproduct wordt ontwikkeld. Door een prototype te maken, minimaliseer je het risico om aan het einde van het innovatieproces te ontdekken dat het product niet goed functioneert of niet voldoet aan de wensen van de consument.
Het maken van een prototype kan verschillende doelen hebben. Prototypes lopen uiteen van een simpele schets tot een uitgebreid showmodel. Een prototype werkt altijd om je gedachtegang te laten zien of om te onderzoeken hoe de gebruikerservaring is. Door tijd te investeren in prototyping, kun je aanzienlijk besparen op de uiteindelijke kosten van het product. Vaak lopen de kosten hoger op wanneer problemen niet in een vroeg stadium worden opgemerkt en aangepakt.
Enkele voordelen van een prototype zijn:
- Je kan op concept-niveau toetsen of de gewenste gedragsverandering daadwerkelijk plaatsvindt.
- Het geeft een goed beeld van hoe het product er in realiteit uit kan zien.
- Het stelt je in staat om meerdere scenario’s te schetsen voordat je het eindproduct produceert.
- Mogelijke gebreken kunnen goedkoper en in een vroeg stadium zichtbaar worden.
Voor wie maak je een prototype?
Prototyping speelt een cruciale rol in het overbruggen van het gat tussen idee en praktijk. In een innovatieproces is het ontwerpen van een prototype onderdeel van het iteratieve proces. Je blijft voortdurend feedback ontvangen van jouw belangrijkste gebruikersgroep zodat je aanpassingen maakt totdat zowel jij als de gebruikers tevreden zijn met het resultaat.
Een prototype geeft de ontwikkelaars inzicht in hoe een creatief idee er in realiteit uit kan gaan zien. Daarnaast geeft een prototype ook veel inzicht aan andere stakeholders zoals de Innovatie Facilitator, het innovatie management en de externe stakeholders zoals de opdrachtgever(s).
Het opleveren van een prototype bij elke sprint of korte periode, geeft een duidelijk beeld aan gebruikers. Bijvoorbeeld over waar je staat in het innovatieproces, wat goed werkt en waar nog ruimte voor verbetering ligt. Het herhaaldelijk houden van een review & revisie sessie tijdens het maken van een prototype zorgt voor het vroegtijdig signaleren van fouten of problemen gedurende het innovatieproces.
Low-fidelity versus high-fidelity prototyping
Hoe maak je nu een prototype? Het maken van een prototype kan op verschillende manieren. Van een simpele schets tot aan uitgebreide miniatuur versies. Zo is er vast een manier van prototyping die past bij jouw kwaliteiten en doel. In grote lijnen onderscheiden we twee soorten: low fidelity prototyping en high fidelity prototyping. Beide types hebben hun eigen voor- en nadelen. Welke manier van prototypen je kiest, hangt af van het doel.
Wat is low fidelity prototyping?
Low fidelity prototyping is het maken van een schets of mock-up van je innovatie. Je hebt geen technische skills nodig. Bij low-fi prototyping is het voldoende om met powerpoint, een whiteboard of met post-its aan de slag te gaan. Het is een eerste visualisatie van het idee in je hoofd zonder visuele elementen toe te voegen.
Je gebruikt dit vooral wanneer je nog half in de ideeën- of onderzoekingsfase zit. Over het algemeen heb je globaal een idee van wat je wilt.
Enkele voorbeelden van low fidelity prototyping zijn:
- Schetsen
- Storyboards
- Lego
- Karton
De voordelen zijn low fidelity prototyping:
- Goedkoop
- Snel
- Makkelijk aanpasbaar
Nadelen van low fidelity prototyping:
- Geen realistisch beeld
- Vereist vaak nog meer uitleg en toelichting voordat er verkeerde aannames worden gemaakt
- Onvoldoende uitgewerkte functies om de complexiteit of de volledige functionaliteit van het eindproduct te begrijpen of te testen.
Wat is high fidelity prototyping?
High fidelity prototyping aan de andere kant is een duidelijk eerste ontwerp van je eindproduct. Het laat zien hoe het eruit gaat zien en eventueel wat het kan. Het vereist het dan ook meer designer skills, omdat je daadwerkelijk een product met de belangrijkste specificaties neerzet. Een high fidelity prototype wordt voornamelijk gebruikt in de valideer en testfase.
Enkele voorbeelden van high fidelity prototyping zijn:
- Interactieve webpagina’s
- Software applicaties
- Fysieke modellen
- 3D prints
- Bestaande producten in nieuwe setting
Voordelen van high fidelity prototyping:
- Duidelijker en interactiever
- Lijkt meer op het eindproduct
- Stakeholders kunnen makkelijk hun eindoordeel geven
Nadelen van high fidelity prototyping:
- Duurt langer om te maken
- Kost meer om te maken (tijd, moeite, geld)
- Vereist meer expertise van designers.
Bekende voorbeelden van prototyping
Schets
Schetsen is een makkelijke manier om te laten zien wat je idee is. Het enige wat je hiervoor nodig hebt is een pen en papier. Zo kun je snel schematisch laten zien welk beeld je bij een bepaald idee hebt. Een schets is zeer geschikt in een vroeg stadium. Mocht je niet zo goed zijn in tekenen, dan kan wellicht een mindmap helpen om je gedachtegang op papier te krijgen.
Papier interface
Een iets geavanceerde manier is door aan de slag te gaan met papieren interfaces. Dit is een manier om snel verschillende scenario’s naast elkaar te leggen. Bijvoorbeeld als je een app of website ontwikkelt. Dan kun je hiermee op een goedkope en snelle manier bekijken wat eventueel geschikte features / widgets zijn.
Storyboard
Een storyboard is een schematische weergave van de belangrijkste acties of gebeurtenissen in het proces. Het werkt goed om weer te geven hoe de klantervaring verloopt. Je kunt verschillende perspectieven goed naast elkaar zetten in een verloop. Het vertelt een verhaal aan de stakeholders over hoe de klant een product gebruikt.
Mal / Fysiek model
Voor wat meer tastbare producten kun je mallen maken die weergeven hoe een situatie of product eruitziet. Je kunt mallen maken van verschillende materialen, zoals klei, papier of karton. Ook kun je ervoor kiezen om dit digitaal in 3D te maken.
Mock-up
Een mock-up is een visuele representatie of schets van een creatief idee, vaak statisch en bevat nog niet alle functies. Het toont de basisstructuur, lay-out en visuele elementen van een product, website of app. Mock-ups worden gebruikt om ontwerpen te visualiseren, concepten te communiceren en feedback te verzamelen.
Gebruikersgestuurde prototype
Deze manier van prototyping richt zich op het verzamelen van input van de gebruikers. In plaats van een prototype te bouwen om bij gebruikers te testen, zullen ontwerpers gebruikers vragen om iets te maken binnen de gestelde beperkingen. Tijdens dit proces kunnen ontwerpers zien wat hun gebruikers prioriteit geven en waar ze behoefte aan hebben. Ontwerpers kunnen gebruikersgestuurde prototypes gebruiken om empathie met gebruikers te krijgen of om bepaalde details van het product te verfijnen zodra ze een idee hebben.
Stappenplan voor prototyping
Voordat je begint met het bouwen van je prototype is het goed om eerst een stappenplan op te stellen. Dit geeft houvast en biedt een leidraad.
- Bepaal het doel van het prototype en stel de eisen vast. Altijd belangrijk is: helder hebben voor welk idee je een prototype gaat maken. Om een heldere en transparante definitie te hebben kun je het Concept Definitie canvas gebruiken. Hierop omschrijf je onder andere de doelgroep, lange termijn doel, focus zone, testbare hypothese en belangrijke sprintvragen. Download hier je eigen Concept Definitie canvas.
- Bepaal welke methode van prototypen geschikt is. Zit je in de ideeënfase van het innovatieproces of ben je al in een valideer en testfase? Aan het begin van je innovatieproces kun je beter uit de voeten met een schets. Naarmate je vordert in het innovatieproces kun je in meer gevorderde prototype technieken investeren.
- Gebruik de juiste tools, afhankelijk van de techniek. Voor digitale prototypen zijn tools zoals Figma, Sketch, Adobe XD, of InVision handig.
- Doe een iteratie. Na het maken van prototype is het goed om hier zelf een kritische blik op te werpen voordat je dit presenteert aan je opdrachtgever of manager. Voldoet het prototype aan de gestelde eisen?
- Presenteer je prototype aan stakeholders en gebruikersgroepen. Presenteer je prototype aan je belanghebbenden en onderzoek of het prototype ook aan hun wensen voldoet. Je doet dit het makkelijkst door feedback te verzamelen en een rode draad te concluderen.
- Doe eerst weer een iteratie. Verwerk de verzamelde feedback voor een nieuwe versie van het prototype.
- Valideer zo langs als nodig en lanceer bij goed genoeg!
