Hoe werkt een innovatieproces? [in 5 fases]

Om de concurrentie voor te blijven, is innovatie tegenwoordig niet meer een nice to have maar een must have. Hoe ziet zo’n innovatieproces er dan uit? Welke stappen doorloop je en waar moet op gelet worden?

Als we willen innoveren zijn bepaalde stappen essentieel om de innovatie in goede banen te leiden. Nu denk je misschien, huh, innoveren is toch het in staat zijn om te experimenteren? Zeker, dat klopt ook. Alleen loopt de innovatie in de soep als er niet enige vorm van richting aan het innovatieproces wordt gegeven. Dat is schieten met hagel. Wat ben je dan eigenlijk aan het maken?

Het stellen van een innovatiestrategie

Allereerst is het handig om te bepalen welke kant jullie innovatie opgaat en deze in te kaderen. Dit kan door middel van een innovatiestrategie. Met een innovatiestrategie heb je een plan om innovatie te structureren. Door structuur aan te brengen wordt voor iedereen helder wat de verwachtingen zijn, wat de rollen zijn, en wat het doel is. Met een heldere innovatiestrategie voorkom je verwarring. Het klinkt misschien heel paradoxaal; we creëren een kader terwijl we vervolgens out of the box willen denken. Toch is deze stap onmisbaar. Kaders zijn nodig om creativiteit en zelforganisatie te stimuleren.

Tijdens het maken van een innovatiestrategie wordt ook gekeken naar hoe de innovatie eruit gaat zien. Het is waardevol om te bepalen hoeveel impact er gemaakt moet worden. Gaat er een aanvulling op een bestaand product komen of wordt het groots en uitdagend zoals in een BHAG? In andere woorden; wat voor soort innovatie gaat het worden: disruptief, radicaal, incrementeel, sustaining of sociaal. Het invullen van het business canvas model is een transparante manier om een innovatiestrategie praktisch te maken. Voor een innovatiestrategie geldt dat deze frequent opnieuw onder de loop genomen wordt en aangescherpt. Dit is vaak één keer per 1-3 maanden. Zo blijf je goed inspelen op een snel veranderende omgeving.

Doe een marktanalyse

Nadat de innovatiestrategie in kaart is gebracht, is het goed om deze in kleine stappen uit te rollen. Bepaal vooral; wat gaan we doen en wat hebben we nodig?

Als je weet waar je op gaat focussen, kun je de juiste methodieken toepassen die jou helpen in het vinden en lanceren van een innovatie. Goede voorbereiding is het halve werk zeggen ze altijd. Door bewust te zijn waar de kansen liggen, wat de concurrentie (goed) doet of wat ontbreekt in je huidige aanbod verbreed je je kennis. Zo ben je beter voorbereid en kan er nauwkeuriger onderzoek worden gedaan. Een methode die veel gebruikt wordt om het daadwerkelijke probleem te vinden is de creative problem solving. In deze methode stel je aan de hand van een aantal stappen een situatie op waarnaar je stapsgewijs tot de kern van het probleem komt. Het kan namelijk zijn dat het verwachte probleem slechts een deel of gevolg is van het echte probleem. Een andere methode is reverse brainwriting, één van de vijf brainstormtechnieken. Deze methode gaat uit van het zoeken naar manieren om het probleem te verergeren. Oftewel hoe bereik je het ongewenste resultaat. Draai dit om en je hebt een oplossing gevonden.

Het doen van research helpt dus bij het richting geven en evenzo het makkelijker vinden van een geschikte oplossing. Soms zitten deze namelijk al in deze fase verscholen in de vorm van onbewuste behoeftes. Het verrijkt de context en geeft al inspiratie.

Ideegeneratie tijdens het innovatieproces

Nadat is onderzocht waar de ruimte voor verbetering ligt, is het goed om met het team te bespreken welke kennis er is op gedaan. Het bespreken kan op verschillende manieren. De ideegeneratiefase kent veel technieken: een brainstormsessie, mindmapping, SCAMPER etc. Het is aan het team om te kiezen welke methode het best past bij de wensen van het team en welk doel bereikt gaat worden.

Lees hier onze blogs over de methodieken:
Brainstorm
Mindmapping
SCAMPER

Selectiefase in het innovatieproces

Na de onderzoeksfase en de ideefase is het tijd om verder te gaan met het selecteren van een aantal ideeën waar potentie in zit. De ideeën waarvan men denkt dat deze het meeste waardevol zijn, kunnen verder worden onderzocht. Het is goed mogelijk dat blijkt dat sommige ideeën toch niet zo geschikt zijn. Dat kan. Innoveren is namelijk een proces van experimenteren en ontdekken wat wel en niet werkt. Als we aan het innoveren zijn, kan het helpen om de innovatiefunnel in acht te nemen. Deze funnel begint heel breed; er zijn veel ideeën. Naarmate je verder in het proces bent hoe meer ideeën afvallen. Deze blijken dan na verder onderzoek toch minder geschikt als oplossing voor het probleem. Door de innovatiefunnel door te lopen, blijf je uiteindelijk met een paar ideeën achter die de moeite waard zijn om verder te onderzoeken.

De uitvoering van het innovatieproces

Als er na uitvoerig onderzoek één of een paar ideeën geschikt lijken, dan worden deze verder uitgewerkt tot een prototype waarin men de functionaliteiten kan testen. Tijdens het ontwerpen van een prototype komen vaak verschillende misfuncties naar boven. Door dit proces in kleine stappen aan te pakken kunnen eventuele gebreken opgelost worden voordat het eindresultaat gemaakt wordt. Je test dan eigenlijk conceptonderdelen in plaats van een concept als geheel. Dit zorgt ervoor dat je belangrijke details niet over het hoofd ziet.

Blijven verbeteren

Als de innovatie klaar is voor het eindproduct, is het raadzaam om deze continu te blijven verbeteren. Hierbij is het goed om rekening te houden met de Diffusion of innovations theorie van Rogers. Deze theorie geeft aan de hand van een curve weer dat mensen anders op innovatie en producten reageren. Daarnaast zorg je ervoor dat de hele cyclus wordt doorlopen en je het juiste publiek aanspreekt door het product af te blijven stemmen op de doelgroep. Je kunt bijvoorbeeld beginnen met een disruptieve innovatie die vervolgens overgaat in een incrementele innovatie, onder andere doordat er nieuwe functies worden toegevoegd.

Diffusions of innovations

Tips voor aangaan van het innovatieproces

  • Houd de innovatiedoelen in lijn met bedrijfsvisies en –doelen.
    Zo zorg je ervoor dat management ook aan boord is. Communiceer openlijk in het project, Door te laten weten wat er speelt, krijgen anderen meer commitment en ontvang je meer empathie. Ook helpt het opgekropte emoties te voorkomen, wat ten goede komt aan de samenwerking.
  • Houd koers en grip op de ontwikkelingen door te blijven reflecteren.
    Pas aan als dat nodig is, ook doelen en visies. Het heeft geen zin om door te rennen achter een doel waarvan iedereen weet dat het zijn waarde verloren heeft
  • Voer het innovatieproces uit in behapbare en realistische stappen.
    Soms heeft het meer waarde om een bepaald specifiek onderdeel te testen, dan het gehele product waarvan we al weten wat de uitkomsten zijn. Je test dus echt die onderdelen waarvan je nog niet weet hoe de gebruiker erop reageert.

In dit blog zijn verschillende stappen behandeld die tijdens het innovatieproces van toepassing zijn. Dit blog dient daarom als leidraad bij het vinden en maken van een product/service. Wat wordt jouw volgende innovatie? 

Meer leren over innovatie?

Bekijk dan ons trainingsaanbod. De competenties nieuwsgierigheid, creativiteit, en teamwork dragen aantoonbaar bij aan de innovatiekracht van teams. Daarom richting wij onze dienstverlening op deze competenties. In onze innovatie training leiden we je op tot all-round innovatie expert.

missie unicorn hub

Wij bieden trainingen aan die je in staat stellen zelfstandig te innoveren