In een snel veranderende wereld is het essentieel dat er creatieve ideeën blijven ontstaan. Daarmee is creativiteit een drijvende kracht voor het aanboren van innovatie. Mensen, en dus jouw medewerkers en collega’s, zijn daar een fundamenteel onmisbaar onderdeel van. Gelukkig schuilt creativiteit in iedereen en met de juiste tools en technieken kun je creativiteit stimuleren.
Wat is creativiteit?
Creativiteit is het vermogen om ideeën te genereren die nieuw en uniek zijn. Elk creatief proces begint met een idee. De uitwerking daarvan kan vele vormen aannemen. Zo verwerken kunstenaars dit naar een schilderij en vertalen innovators hun creatieve idee naar een product of dienst.
Wat maakt iemand creatief? Een creatief persoon bekijkt problemen makkelijker vanuit andere invalshoeken, is in staat om associaties met verschillende zaken te maken en trekt de huidige zaken in twijfel. Door aandacht aan creativiteit te besteden worden unieke ideeën omgezet en beweeg je van creativiteit naar innovatie. Innovatie is dan ook het omzetten van een creatief idee naar een daadwerkelijk product.
Is creativiteit aangeboren of aangeleerd?
Iedereen is creatief. Creativiteit is aangeboren en zit in onze genen. Het vermogen om dit in te zetten voor creative problem solving is daar een gevolg van. Toch zijn sommige mensen creatiever dan anderen. Net zoals de één beter is in schilderen of voetballen dan de ander. Verschillende factoren zoals bewustzijn, DNA, persoonlijke eigenschappen en mindset beïnvloeden de mate van creativiteit.
Dick Swaab legt in zijn boek ‘Our Creative Brain’ uit hoe. Hoe creatief we zijn, zit diepgeworteld in ons DNA. Vanuit onze genetische achtergrond is voor een deel vastgelegd hoe makkelijk associaties worden gelegd. Ook je persoonlijke eigenschappen spelen een rol, personen met hoge mate van openheid voor ervaringen, zijn doorgaans creatiever en staan meer open voor nieuwe ideeën.
Betekent dit dat je een bepaalde hoeveelheid creativiteit is gegeven en het daarmee moet doen? In tegendeel. Wees nieuwsgierig en met de juiste tools en technieken wordt creativiteit gestimuleerd. Voor een deel is de mindset die we hebben hierbij bepalend. Door ons open te stellen voor de kansen en mogelijkheden, kunnen hier creatieve oplossingen uit voortvloeien.
‘I have no special talent. I am only passionately curious’
Creativiteit stimuleren in de organisatiecultuur
Naast de persoonlijke factoren invloeden op creativiteit, is de organisatiecultuur ook een belangrijke factor van hoe creatief iemand is. Stel je voor je oppert met enthousiasme een baanbrekend idee voor een nieuw product aan je manager. Hier komt echter geen opvolging op en je idee verdwijnt. Hoe groot is de kans dat je jouw volgende idee deelt? Niet zo heel groot.
Terwijl wanneer er een organisatiecultuur heerst waarin structureel ideeën worden geopperd, gestimuleerd en opgevolgd de output van innovatie ook hoger is. Het hebben van een creativiteit stimulerende omgeving is daarom net zomin van belang.
7 manieren voor creativiteit
Creativiteit stimuleren kan zowel individueel als in een groep. Er zijn verschillende oefeningen die je kunt doen om creatief denken te bevorderen. Creativiteit komt men het meest ten goede wanneer er voldoende rust in het hoofd is. Deze 7 manieren stimuleren jouw creativiteit:
- Sta jezelf toe om te dagdromen.
In een tijd waarin iedereen constant in de dagelijkse sleur zit, is het lastiger om creatief te zijn. Om echt creatief te worden, is het goed als je brein ook daadwerkelijk tot rust komt. Sta jezelf toe om je brein vrij af te laten dwalen en soms even een dagdeel niks te doen. Dat houdt in: ook echt niks. Je zult vanzelf merken dat allerlei associaties ontstaan tussen concepten en onderwerpen. Wie weet kom je zo op het gouden idee.
- Ga naar buiten.
Door in beweging te zijn verhoog je de kans om tot creatieve ideeën te komen. Het is goed om even tijdens het werk een rondje buiten te lopen. Zo krijg je sneller nieuwe ingevingen. Door te wandelen wordt namelijk het associatievermogen geactiveerd en zo ook je creatieve geest. Zo kun jij na de wandeling met een frissere blik weer aan de slag gaan.
- Beschrijf een foto.
Pak een willekeurige foto erbij en verzin hier een verhaal omheen. Je hoeft geen kennis van het onderwerp te hebben. Je maakt associaties en daarmee prikkel de creatieve geest. Deze oefening kun je ook gemakkelijk in een groep doen. Individueel maakt iedereen een verhaal en vervolgens presenteren jullie aan elkaar welk verhaal je hebt bedacht. Zo zul je merken dat iedereen met andere inspirerende verhalen komt.
- Pak een voorwerp.
Een andere bekende oefening is de baksteenoefening en bevordert het out of the box denken. Dit kun je individueel doen of met een groep. Het gaat als volgt: je pakt een baksteen en geeft iedereen 2 minuten om op te schrijven wat je met een baksteen kan doen. Daarna bespreek je kort hoeveel manieren er zijn bedacht. Het doel van deze oefening is om zoveel mogelijk verbanden te leggen en tot combinaties te komen die je in eerste instantie niet maakt.
- Oefen met creative problem solving.
Train je creatief denkvermogen door fictieve problemen op te lossen. Bedenk bijvoorbeeld een probleem waaraan je je irriteert. Ga vervolgens na hoe je dit zou kunnen oplossen. Je kunt dit aanpakken door te divergeren en convergeren. Dat houdt in: divergeer door zoveel mogelijk ideeën te bedenken en verschillende opties te overwegen, waarna je convergeert en jezelf dwingt om alleen op de haalbare ideeën te focussen die je concreet maakt.
- Organiseer een wekelijkse brainstormsessie.
Bouw aan een creatief stimulerende organisatiecultuur. Wanneer er meer aandacht wordt besteed aan brainstormen, wordt een cultuur gecreëerd waar mensen regelmatig oefenen met het outside the box denken en creativiteit aanwakkeren. Is een wekelijkse brainstorm houden te veel? Plaats een ideeëndoos (of digitaal), dat werkt ook. Bespreek wel zo nu en dan wat erin gestopt is.
- Ken jij deze 5 brainstormtechnieken om creativiteit te vergroten al?
- Denk in mogelijkheden.
Positief denken werkt natuurlijk veel beter op het aanwakkeren van creativiteit. Negatieve meningen, opvattingen en gedachtes zijn dan niet bevorderlijk. Het positief benaderen van zaken kun je leren. Houd bijvoorbeeld de focus tijdens een brainstorm op het woord “Ja, en” of “Ja, of”.
Het gaat als volgt; iemand brengt een willekeurig idee op. De volgende mag enkel een deel toevoegen en de zin beginnen met “Ja, en” of suggesties doen om een deel aan te passen en de zin beginnen met “Ja, of”. Je kunt dit herhalen totdat je gezamenlijk tevreden bent met het idee. Door de focus op positief denken te leggen, ontstaat een participerende cultuur.
In het kort
In dit blog is ingegaan op wat creativiteit inhoudt en waar het vandaan komt. De boodschap is dat creativiteit zowel aangeboren als aangeleerd is. Er zijn verschillende factoren zoals DNA, mindset en persoonlijke eigenschappen die bijdragen aan het stimuleren van creativiteit. Daarnaast kun je op verschillende manieren je creativiteit stimuleren. Het is hierbij belangrijk dat je een positieve instelling hebt, een rustige omgeving, en de tijd neemt om daadwerkelijk tot een creatief idee te komen. Onthoud dat het niet erg is als je na 30 minuten nog geen revolutionair idee hebt bedacht. Creatief denken stimuleren is een proces en daar gaat nu eenmaal tijd overheen.
